Kategorie
aktualności

Pandemia COVID-19 a obowiązek zapłaty czynszu z tytułu umowy najmu lokalu mieszkalnego.

Następstwem wprowadzenia na terenie Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie stanu epidemii, jest pogorszenie się sytuacji finansowej wielu osób, z których część mieszka w wynajmowanych lokalach.

Czy mimo utraty pracy lub innego znacznego pogorszenia się sytuacji finansowej najemcy, ma on obowiązek zapłaty czynszu?

TakUmowa najmu nadal łączy strony, a zatem najemca jest zobowiązany do terminowego uiszczania czynszu najmu.

Jeżeli przedmiotem najmu jest obiekt stanowiący własność jednostki samorządu terytorialnego, organ stanowiący danej jednostki może, w drodze uchwały, określić zasady udzielania ulg dotyczących należności pieniężnych z tytułu czynszu najmu. Do czasu wydania stosownej uchwały, należności te mogą być umarzane, terminy ich spłaty mogą zostać odroczone lub płatność tych należności może zostać rozłożona na raty przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, zarząd powiatu albo zarząd województwa.

Należy jednak zaznaczyć, że – zgodnie z regulacjami tzw. tarczy antykryzysowej – do dnia 30 czerwca 2020 r. wynajmujący nie jest uprawniony do podwyższenia czynszu ani do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Zakaz ten nie dotyczy jednak przypadków, w których wypowiedzenie umowy najmu miałoby nastąpić z winy najemcy (np. zwłoka z zapłatą czynszu, używanie lokalu w sposób sprzeczny z umową).

Czy istnieje możliwość obniżenia czynszu najmu?

Jest to możliwe, ale przy spełnieniu oznaczonych warunków.

Jeżeli:

  • z powodu ogłoszenia stanu epidemii zapłata czynszu w umówionej wysokości wiązałaby się z nadmiernymi trudnościami albo
  • groziłaby rażącą stratą
  • a strony nie przewidziały w umowie rozwiązań związanych z zaistnieniem takiej wyjątkowej sytuacji

najemca może żądać obniżenia czynszu.

Przepisy prawa cywilnego przewidują możliwość zmiany wysokości czynszu najmu z uwagi na wystąpienie okoliczności nadzwyczajnych (niezwykłych, zdarzających się rzadko, a równocześnie niemożliwych do przewidzenia). Za taką okoliczność z pewnością można uznać pandemię COVID-19, jak też spowodowany pandemią zastój gospodarczy, wskutek którego wiele ludzi straciło pracę lub inne źródło utrzymania. W przypadku wystąpienia po stronie najemcy trudności w terminowym uiszczaniu czynszu w ustalonej w umowie najmu wysokości, jak też sytuacji, w której terminowe uiszczanie czynszu wiązałoby się dla najemcy z rażącą (ponadprzeciętną) stratą, może on żądać zmiany warunków umowy.

Najemca może zatem zwrócić się do wynajmującego o renegocjację warunków umowy w zakresie wysokości i terminów płatności umówionego czynszu. Brak zgody wynajmującego na obniżenie czynszu uprawnia najemcę do dochodzenia obniżenia czynszu lub nawet rozwiązania umowy na drodze postępowania sądowego.

Edyta Kuś
aplikantka adwokacka

Magdalena Smędzik
aplikantka adwokacka

Daniel Bieszczad
wspólnik, adwokat
bieszczad@bgka.pl

Potrzebujesz pomocy w zwiazku z COVID-19?
Napisz: koronawirus@bgka.pl

Kategorie
aktualności

Pandemia COVID-19 a obowiązek zapłaty czynszu z tytułu umowy najmu lokalu użytkowego.

W związku z ogłoszeniem na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego, a następnie stanu epidemii, wielu przedsiębiorców zostało zmuszonych do zamknięcia sklepów, restauracji i innych punktów usługowych.

Czy mimo faktycznego zaprzestania prowadzenia działalności w wynajmowanym lokalu przedsiębiorca ma obowiązek zapłaty czynszu?

Tak.

Wyjątek stanowi najem lokali w galeriach handlowych oraz najem lokali stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich jednostek organizacyjnych.

Po pierwsze, jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w obiekcie handlowym o powierzchni sprzedaży powyżej 2 000 m(galerii handlowej), to w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia działalności w takich obiektach – zgodnie z regulacjami tzw. tarczy antykryzysowej – nie jest on zobowiązany do zapłaty czynszu najmu. Wynajmujący nie jest natomiast zobowiązany do zapewnienia najemcy lokalu.

Zgodnie z regulacjami tzw. tarczy antykryzysowej, w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia działalności w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2, wygasają wzajemne zobowiązania stron umowy najmu, dzierżawy lub innej podobnej umowy, przez którą dochodzi do oddania do używania powierzchni handlowej.

Równocześnie najemca powinien – w okresie 3 miesięcy od dnia zniesienia zakazu prowadzenia działalności w galeriach handlowych – złożyć wynajmującemu bezwarunkową i wiążącą ofertę woli przedłużenia obowiązywania umowy na dotychczasowych warunkach o okres obowiązywania zakazu przedłużony o sześć miesięcy. Możliwość skorzystania przez najemcę z uprawnienia do zaniechania uiszczania czynszu jest zatem warunkowane złożeniem przez najemcę – po ustaniu stanu epidemii – oświadczenia o zamiarze przedłużenia umowy najmu.

Po drugie, jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w obiekcie stanowiącym własność Skarbu Państwa, to należności z tytułu czynszu najmu przypadające za okres stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii mogą być umarzane w całości albo w części lub ich spłata może być odraczana albo rozkładana na raty, przez prezydenta miasta na prawach powiatu lub starostę. Podmioty te mogą również postanowić o odstąpieniu od dochodzenia należności z tytułu czynszu najmu.

W odniesieniu do obiektów stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego, organ stanowiący danej jednostki może, w drodze uchwały, określić zasady udzielania ulg dotyczących należności pieniężnych z tytułu czynszu najmu. Do czasu wydania stosownej uchwały, należności te mogą być umarzane, terminy ich spłaty mogą zostać odroczone lub płatność tych należności może zostać rozłożona na raty przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta, zarząd powiatu albo zarząd województwa.

W pozostałych przypadkach, umowa najmu pozostają wiążące, toteż nadal istnieje obowiązek zapłaty czynszu.

Czy istnieje możliwość obniżenia czynszu najmu?

Jest to możliwe, ale przy spełnieniu oznaczonych warunków.

Jeżeli:

  • z powodu ogłoszenia stanu epidemii zapłata czynszu w umówionej wysokości wiązałaby się z nadmiernymi trudnościami albo
  • groziłaby rażącą stratą
  • a strony nie przewidziały w umowie rozwiązań związanych z zaistnieniem takiej wyjątkowej sytuacji

najemca może żądać obniżenia czynszu.

Przepisy prawa cywilnego przewidują możliwość zmiany wysokości czynszu najmu z uwagi na wystąpienie okoliczności nadzwyczajnych (niezwykłych, zdarzających się rzadko, a równocześnie niemożliwych do przewidzenia). Za taką okoliczność z pewnością można uznać pandemię COVID-19, jak też spowodowany pandemią zastój gospodarczy. W przypadku wystąpienia po stronie najemcy trudności w terminowym uiszczaniu czynszu w ustalonej w umowie najmu wysokości, jak też sytuacji, w której terminowe uiszczanie czynszu wiązałoby się dla najemcy z rażącą (ponadprzeciętną) stratą, może on żądać zmiany warunków umowy. Konieczność płacenia czynszu za nieużywany lokal, który – nie z winy najemcy – nie przynosi żadnych dochodów, a strony umowy nie byłyby w stanie przewidzieć takiego stanu rzeczy, stanowi realizację ustawowych przesłanek uprawniających najemcę do żądania obniżenia czynszu.

Przez wzgląd na powyższe, najemca winien zwrócić się do wynajmującego o renegocjację warunków umowy w zakresie wysokości i terminów płatności umówionego czynszu. Brak zgody wynajmującego na obniżenie czynszu uprawnia najemcę do dochodzenia obniżenia czynszu lub nawet rozwiązania umowy na drodze postępowania sądowego.

Edyta Kuś
aplikantka adwokacka

Magdalena Smędzik
aplikantka adwokacka

Daniel Bieszczad
wspólnik, adwokat
bieszczad@bgka.pl

Potrzebujesz pomocy w zwiazku z COVID-19?
Napisz: koronawirus@bgka.pl

Kategorie
aktualności

Nowelizacja tarczy antykryzysowej – najważniejsze zmiany.

Sejm przyjął poprawki do tarczy antykryzysowej w nocy z 8 na 9 kwietnia 2020 r. Projekt trafi teraz do Senatu. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany.

  1. Zwolnienie z ZUS dla przedsiębiorców zatrudniających od 10 do 49 pracowników.

Na wniosek płatnika składek, który na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych, zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.w wysokości 50% łącznej kwoty nieopłaconych należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 lutego 2020 r. Doprecyzowano przy tym, że liczbę ubezpieczonych oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych – pracowników młodocianych.

  1. Przesyłka hybrydowa.

Do dnia 30 września 2020 r. w ramach realizacji zadań przeciwdziałania COVID-19 powierza się operatorowi wyznaczonemu (Poczcie Polskiej) świadczenie usługi pocztowej, polegającej na przyjęciu przesyłki poleconej, a następnie jej przemieszczeniu i doręczeniu w postaci dokumentu elektronicznego do adresata bez konieczności składania własnoręcznego podpisu.

Ilekroć w przepisach prawa jest mowa o przesyłce poleconej albo o doręczaniu pisma za pokwitowaniem przez operatora pocztowego, doręczenie takiej przesyłki może nastąpić przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, jeżeli adresat wyrazi na to zgodę i upoważni operatora wyznaczonego do obioru przesyłek poleconych celem ich przetworzenia i doręczenia w postaci dokumentów elektronicznych na skrzynkę elektroniczną adresata. W upoważnieniu adresat uzgadnia z operatorem wyznaczonym sposób postępowania z odebranymi przesyłkami poleconymi.

Datą doręczenia przesyłki jest data zapoznania się przez odbiorcę z dokumentem zamieszczonym na skrzynce elektronicznej adresata. W razie braku zapoznania się dokument uznaje się za doręczony po upływie 14 dni od zamieszczenia dokumentu.

Podkreślenia wymaga, że z usługi będą mogły skorzystać jedynie podmioty posiadające profil zaufany.

  1. Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników w przypadku obniżonego wymiaru czasu pracy i przestoju ekonomicznego.

Z dofinansowania mogą skorzystać także organizacje pozarządowe (fundacje, stowarzyszenia).

  1. Świadczenie postojowe.

Świadczenie postojowe dla osób samozatrudnionych oraz świadczących usługi na podstawie umów cywilnoprawnych będzie wypłacane maksymalnie trzykrotnie.

Osobom samozatrudnionym świadczenie postojowe zostanie wypłacone, jeżeli w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku przychód nie przekroczy kwoty 15 681 zł, a równocześnie spadnie o co najmniej 15% w odniesieniu do miesiąca jeszcze wcześniejszego. Nadto, działalność musi być zarejestrowana najpóźniej w dniu 31 stycznia 2020 r.

  1. Zasiłek dla rolników objętych kwarantanną.

Rolnikowi i domownikowi rolnika w sytuacji objęcia obowiązkową kwarantanną, nadzorowi epidemiologicznemu lub hospitalizacją w związku z COVID-19, przysługuje zasiłek w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

  1. Wyłączenie spod egzekucji środków przeznaczonych na walkę z COVID-19.

Środki przekazane w ramach finansowania świadczeń opieki zdrowotnej, wykonywanych w związku z przeciwdziałaniem COVID-19, udzielanych przez podmioty wykonywane działalność leczniczą, nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej. Środki te, w razie ich przekazania na rachunek bankowy, rachunek oszczędnościowy, rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy oraz rachunek terminowych lokat oszczędnościowych, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego.

  1. Wprowadzenie zdalnych egzaminów i obron, wydłużenie ważności legitymacji studenckiej, zawieszenie rat kredytu studenckiego.
  1. Nielimitowany dostęp do stron internetowych (strony w domenie gov.pl, e-learning) w usługach komórkowych.
  1. Umożliwienie zdalnego udziału uczestnikom funduszy inwestycyjnych w zgromadzeniach.
  1. Wprowadzenie Funduszu Szerokopasmowego, którego celem jest wspieranie rozwoju usług świadczonych drogą elektroniczną, w roku 2020.
  1. Zachowanie ważności praw jazdy i innych dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami lub potwierdzającym posiadanie oznaczonych kwalifikacji – w okresie do 30 dni od dnia odwołania stanu epidemii.

Edyta Kuś
aplikantka adwokacka

Daniel Bieszczad
wspólnik, adwokat
bieszczad@bgka.pl

Potrzebujesz pomocy w zwiazku z COVID-19?
Napisz: koronawirus@bgka.pl

Kategorie
aktualności

COVID-19. Tarcza antykryzysowa. Komu przysługuje zwolnienie ze składek ZUS?

Tarcza antykryzysowa przewiduje zwolnienie z opłacania składek na Zakład Ubezpieczeń Społecznych na okres trzech miesięcy: marzec, kwiecień i maj 2020 r.

Komu i na jakich warunkach przysługuje zwolnienie:

  • mikrofirma zatrudniająca nie więcej niż 9 osób
  • działalność założona przed 1 lutego 2020 r.
  • przychody w lutym 2020 r. wyniosły nie więcej niż 15 681 zł

Gdzie składamy wniosek?

Wniosek składamy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.


Co powinien zawierać wniosek?


Wniosek o zwolnienie z zapłaty składek powinien zawierać między innymi:

  • dane wnioskodawcy (imię i nazwisko, PESEL)
  • oświadczenie o uzyskanym przychodzie w luty 2020 r.
  • uzasadnienie z podaniem informacji o spełnieniu przesłanek zwolnienia.

Dla wielu przedsiębiorców obowiązek zapłaty składek ZUS jest dużym obciążeniem. W czasie zazstoju gospodarczego wskutek koronawirusa, kiedy firma nie przynosi często jakichkolwiek przychodów opłacenie ZUSu może okazać się po prostu niemożliwe. Tarcza antyktryzysowa finalnie wprowadziła zwolnienie niektórych przedsiębiorców z obowiązku zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne, wedle powyższych zasad.

Zwolnienie dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych. Pomimo braku zapłaty składek osoba, której dotyczy zwolnienie i zgłoszeni przez nią do tego ubezpieczenia członkowie rodziny zachowują prawo do świadczeń zdrowotnych i z ubezpieczeń społecznych za okres zwolnienia ze składek.

Chcąc skorzystać z tego rozwiązania należy pamiętać, że pomimo tego, iż przy spełnieniu przesłanek wskazanych w ustawie przedsiębiorca zostanie zwolniony z obowiązku zapłaty ZUSu, to decyzja ta może zostac podjęta w stosunku do danego przedsiębiorcy wyłącznie na jego wniosek.

Wniosek należy złożyć do 30 czerwca 2020 r. wraz z dokumentami rozliczeniowymi za okres marzec – maj 2020 r.

Jeżeli ZUS odmówi zwolnienia z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek przedsiębiorca ma prawo złożyć wniosek do Prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Daniel Bieszczad
wspólnik, adwokat
bieszczad@bgka.pl

Potrzebujesz pomocy w zwiazku z COVID-19?
Napisz: koronawirus@bgka.pl

Kategorie
aktualności

COVID-19. Tarcza antykryzysowa. Jak uzyskać dopłaty do pensji?

Ustawa tzw. tarcza antykryzysowa wprowadza możliwość uzyskania przez pracodawcę dofinansowania  do pensji pracowników.  Pracodawca ubiegający się o dofinansowanie powinien najpierw zawrzeć porozumienie z zakładową organizacją związkową, a w jej braku, z przedstawicielami pracowników. Porozumienie ma dotyczyć warunków pracy w czasie przestoju ekonomicznego lub kwestii obniżenia wymiaru czasu pracy.

Jakie są warunki uzyskania dofinansowania?

  • u pracodawcy doszło do przestoju ekonomicznego albo pracodawca obniżył wymiar pracy swoim pracownikom;
  • pracodawca objęty przestojem ekonomicznym obniżył wymiar czasu pracy pracownika nie mniej niż o połowę i jednocześnie obniżył jego pensję do poziomu nie niższego niż minimalne wynagrodzenie za pracę (czyli 2 600 zł brutto) albo
  • pracodawca nieobjęty przestojem obniżył wymiar czasu pracownikom o maksymalnie 20%;
  • obroty w dwóch kolejnych wybranych miesiącach w 2020 roku spadły o co najmniej 15 % w stosunku do dwóch analogicznych miesięcy w 2019 r. albo
  • obroty w jednym wybranym miesiącu w 2020 r. spadły o co najmniej 25% w stosunku do poprzedniego miesiąca;
  • pracownicy objęci dofinansowaniem otrzymali w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku wynagrodzenie nie wyższe niż trzykrotność średniego wynagrodzenia wg danych GUS (czyli około 14 853 zł);
  • pracodawca nie zalega na III kwartał 2019 r. z należnościami względem Skarbu Państwa lub ZUS, m.in. składkami na ZUS, podatkami;
  • przedsiębiorstwo nie spełnia przesłanek upadłości.

Wysokość i okres dofinansowania.

Dopłata do pensji pracownika objętego przestojem wynosi 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę czyli 1 300 zł.

Dopłata do pensji pracownika nieobjętego przestojem, a któremu pracodawca obniżył wymiar pracy do 20% jest dokonywana do wysokości połowy jego wynagrodzenia, nie więcej jednak niż 40% średniego wynagrodzenia wg danych GUS.

Finansowanie jest udzielane na czas 3 miesięcy po dacie złożenia wniosku.

Gdzie składać wniosek?

Wniosek o dofinansowanie składamy do wojewódzkiegu urzędu pracy.

Co powinien zawierać wniosek?

Wniosek o dopłaty o których mowa powyżej powinien zawierać między innymi:

  • oświadczenia o spełnieniu wszystkich warunków dofinansowania opisanych wyżej
  • informację o posiadaniu statusu przedsiębiorcy
  • załącznik w postaci porozumienia z zakładową organizacja związkową lub przedstawicielami pracodawcy
  • informację o liczbie zatrudnionych pracowników
  • numer rachunku bankowego
  • informację o obowiązującej u pracodawcy wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe
  • oświadczenie o nieprzeznaczeniu dofinansowania na rzecz pracowników co do których już przyznano momoc de minimis

Kolejnym rozwiązaniem, przyjętym w ramach tzw. tarczy antykryzysowej jest dopłata do wynagrodzeń pracowników. Świadczenie ma na celu ochronę miejsc pracy pracowników, ale swoim zakresem obejmuje nie tylko osoby fizyczne świadczące na rzecz pracodawcy pracę w oparciu o umowę o pracę (pozostające w stosunku pracy), ale także osoby „zatrudnione” na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług.

Ochrona miejsc pracy, która przyświecała ustawodawcy przy kontruowaniu ww. przepisów przejawia się także w tym, że pracodawca, który skorzysta z tej formy pomocy nie może wypowiedzieć umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika w okresie nie dłuższym niż przez okres 3 miesięcy po okresie pobierania świadczeń. W przypadku wypowiedzenia umowy pracownikowi lub niedotrzymania warunków umowy, w tym niepoddania się kontroli wykorzystania środków, pracodawca zobowiązany będzie do zwrotu udzielonego świadczenia w całości wraz z odsetkami równymi stopie referencyjnej.

Co ważne – świadczenie może być łączone z innymi instrumentami w ramach tzw. tarczy antykryzysowej,  pomoc nie  może jednak dotyczyć wypłaty środków przeznaczonych na ochronę miejsc pracy tych samych pracowników.

Daniel Bieszczad
wspólnik, adwokat

Kategorie
aktualności

Koronawirus a urlop bezpłatny – konsekwencje dla pracodawcy i pracownika.

Urlop bezpłatny:

  • udzielany jest na pisemny wniosek pracownika;
  • przy udzielaniu urlopu bezpłatnego, dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn.

Czy okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze?

Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami.

Okres takiego urlopu wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

Nie ulega wątpliwości, że z uwagi na pandemię koronawirusa przedsiębiorcy znaleźli się w trudnej sytuacji. Poszukując skutecznych rozwiązań, pozwalających przetrwać zastój gospodarczy często decydują się na udzielenie swoim pracownikom urlopu bezpłatnego.

Korzystając z tej możliwości należy pamiętać także o konsekwencjach urlopu bezpłatnego, związanych z ubezpieczeniem społecznym pracownika.

Zgodnie z art. 69 ust. 3 Ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, pracownik korzystający z urlopu bezpłatnego traci prawo do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego po upływie 30 dni od dnia rozpoczęcia urlopu. Jednak po tym okresie uprawnienie to wygasa, co w efekcie pozbawia pracownika możliwości bezpłatnego korzystania z opieki zdrowotnej. W konsekwencji należy przyjąć, że pracodawca nie musi opłacać składek na ubezpieczenie społeczne za pracownika w czasie, gdy ten przebywa na urlopie bezpłatnym.

Należy jednak pamiętać o konieczności zgłoszenia faktu udzielenia takiego urlopu do ZUS w tzw. raporcie, na specjalnym druku.

Udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego to jedno z wielu dostępnych rozwiązań, mogących pomóc pracodawcom w doraźnym zarządzaniu pracownikami i przedsiębiorstwem w dobie kryzysu związanego z zagrożeniem koronawirusem.

Daniel Bieszczad
wspólnik, adwokat

Magdalena Smędzik
aplikant adwokacki

Kategorie
aktualności

Czy pracodawca może zwolnić pracownika z powodu pandemii koronawirusa?

Przyczyną, wskazaną jako powód wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony nie może być pandemia koronawirusa, czy aktualna sytuacja gospodarcza związana z koronawirusem.

Powodem wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony może być:

  • rzeczywiste,
  • konkretne

zdarzenie dotyczące danego pracownika, które uzasadnia rozwiązanie stosunku pracy.

Jakie uprawnienia przysługują pracownikowi, jeżeli pracodawca wypowie umowę o pracę nie wskazując przyczyny albo wskazując jako powód wypowiedzenia wyłącznie pandemię? 

Pracownikowi wówczas przysługuje odwołanie do sądu pracy w terminie 21 dni od dnia złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu.

Aktualna sytuacja związana z pandemią koronawirusa z pewnością niekorzystnie wpłynie na rynek pracy. Jednym z problemów, z jakimi mogą spotkać się pracownicy jest wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę. Wówczas sytuacja pracownika będzie kształtowała się odmiennie, w zależności od okresu, na jaki umowa o pracę została zawarta.

Umowa o pracę zawarta na czas określony może zostać wypowiedziana przez pracodawcę na piśmie bez podania przyczyny. Z uwagi na pandemię COVID-19 należy spodziewać się także, że pracodawca, po upływie okresu zatrudnienia na czas określony, nie zawrze z pracownikiem nowej umowy, jeżeli pandemia ma negatywny wpływ na jego działalność, np. przychody firmy. I będzie to działanie zgodne z prawem.

Całkowicie odmiennie kształtuje się jednak sytuacja pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę na czas nieokreślony. W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. Należy zwrócić uwagę, że przyczyna, o której mowa musi być rzeczywista i konkretna, tzn.  musi wskazywać na konkretne zdarzenie lub zdarzenia, ewentualnie okoliczności, które – zdaniem pracodawcy – uzasadniają wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia.

Samo wskazanie w wypowiedzeniu umowy o pracę, jako przyczyny panującej aktualnie pandemii koronawirusa nie jest wystarczające. Pracodawca nie wypełni także obowiązku wskazania przyczyny wypowiedzenia, jeżeli ograniczy się do ogólnikowego stwierdzenia, że wypowiedzenie uzasadnione jest np. złą kondycją finansową firmy bądź aktualną sytuacją gospodarczą związaną z koronawirusem.

Sytuacja epidemiologiczna może jednak prowadzić do konieczności ograniczenia stanowisk pracy, a likwidacja stanowiska pracy może stanowić przyczynę wypowiedzenia. Należy jednak pamiętać, że pracodawca nie jest uprawniony do likwidacji stanowiska pracy w sposób dowolny i obowiązują go również w tym zakresie ograniczenia prawne.

Co najważniejsze, w  wypowiedzeniu musi znaleźć się powód rozwiązania stosunku pracy, bezpośrednio związany z koniecznością wypowiedzenia umowy konkretnemu pracownikowi, a nie odnoszący się do ogólnej sytuacji.

Niepodanie przyczyny lub niewłaściwe jej podanie stanowi naruszenie prawa i uprawnia pracownika do dochodzenia roszczeń, takich jak żądanie przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach, czy odszkodowanie. Rodzaj roszczenia zależy od konkretnej sytuacji.

W związku z powyższym, w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony, należy w sposób bardzo szczegółowy przeanalizować oświadczenie pracodawcy, pod kątem jego zgodności z prawem i zasadności odwołania się do sądu.

Należy także pamiętać, że termin  na wniesienie pozwu wynosi 21 dni i zaczyna biec od momentu doręczenia pracownikowi wypowiedzenia.

Daniel Bieszczad
wspólnik, adwokat

Magdalena Smędzik
aplikant adwokacki

Kategorie
aktualności

Możliwość dochodzenia zwrotu kosztów wakacji odwołanych z powodu pandemii koronawirusa.

W przypadku odstąpienia od umowy zawartej  z biurem podróży lub jej rozwiązania ze względu na epidemię, podróżnemu przysługuje zwrot wpłaconych dotychczas z tytułu umowy kwot.

Czy biuro podróży może żądać dodatkowej odpłaty z uwagi na odstąpienie od umowy?

Jeżeli odstąpienie od umowy spowodowane jest panującą pandemią koronawirusa, biuro podróży nie jest uprawnione do żądania jakichkolwiek opłat z tytułu odstąpienia od umowy.

Czy podróżnemu przysługuje odszkodowanie? 

Podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu umowy, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie.

Wielu z nas planuje coroczne urlopy wakacyjne z dużym wyprzedzeniem, w związku z czym jeszcze przed pojawieniem się wirusa COVID-19 zawarliśmy umowy z biurem podróży, przedmiotem których były zagraniczne wyjazdy wakacyjne. Z powodu ogólnoświatowej pandemii koronawirusa podróżowanie stało się praktycznie niemożliwe.

Powstaje zatem pytanie, jakie uprawnienia przysługują podróżnemu, który z powodu pandemii odstąpi od umowy zawartej z biurem podróży?

Powyższą kwestię reguluje Ustawa  z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.

Zgodnie z regulacjami ustawowymi, a dokładnie art. 47 ust. 4 oraz ust. 5 pkt 2 ww. Ustawy podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego.

Organizator turystyki może rozwiązać umowę o udział w imprezie turystycznej i dokonać pełnego zwrotu podróżnemu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez dodatkowego odszkodowania lub zadośćuczynienia jeżeli  nie może zrealizować umowy z powodu nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności i powiadomił podróżnego o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej niezwłocznie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej.

Wprowadzony w państwie lub na terenie danego regionu, do którego mielibyśmy się udać stan epidemii wirusa COVID-19 pozwala uznać, że mamy do czynienia z nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami, stanowiącymi podstawę rezygnacji przez podróżnego z imprezy na podstawie przywołanych powyżej regulacji.

W takim przypadku podróżny jest uprawniony do żądania zwrotu wszystkich wpłat dokonanych z tytułu umowy.

Niezależnie jednak od regulacji ustawowych, w każdym przypadku należy w sposób bardzo staranny zapoznać się z treścią umowy, którą zawarliśmy z biurem podróży. Może ona bowiem przewidywać inne rozwiązania od tych, zawartych w ustawie.

Należy także zwrócić uwagę, że przywołane regulacje ustawowe nie mają zastosowania do pojedynczych usług turystycznych, takich jak np. rezerwacje hotelowe. W przypadku, w którym samodzielnie organizujemy wyjazd, rezerwując nocleg w hotelu, nasze uprawnienia do zwrotu kosztów będą uzależnione od treści umowy zawartej z podmiotem, prowadzącym hotel (w tym Ogólnych Warunków Umowy lub Regulaminu hotelu bądź portalu, za pośrednictwem którego dokonaliśmy rezerwacji).

Grzegorz Górecki, wspólnik, adwokat

Magdalena Smędzik, aplikant adwokacki

Kategorie
aktualności

Zwrot kosztów odwołanej rezerwacji biletu lotniczego z powodu pandemii.

W związku z odwołaniem lotu z powodu pandemii pasażerowi przysługuje:

  • zwrot ceny zakupionych biletów lub
  • zmiana planu podróży.

Do kogo należy skierować wezwanie do zwrotu ceny biletu? 

Prośbę o zwrot ceny zakupionego bilety należy skierować do  przewoźnika, u którego zakupiono bilet lotniczy.

Co powinno zawierać wezwanie do zwrotu ceny biletu? 

  • dane wzywającego (imię nazwisko i adres osoby ubiegającej się o zwrot),
  • dane innych pasażerów,
  • nazwę linii lotniczych,
  • numer lotu,
  • data rezerwacji,
  • lotnisko odlotu i przylotu,
  • numer rachunku bankowego, na który ma zostać zwrócona kwota tytułem zwrotu ceny biletów

oraz krótkie uzasadnienie, wskazujące na przyczynę odwołania lotu.

Ograniczenie międzynarodowych połączeń lotniczych z i do Polski do lotów tranzytowych oraz czarterowych z polskimi obywatelami wracającymi zza granicy skutkowało odwołaniem rezerwacji biletów lotniczych, co z pewnością pokrzyżowało plany urlopowe wielu z nas. Czy w takiej sytuacji pasażerom – klientom linii lotniczych przysługuje odszkodowanie za odwołany lot?

Zgodnie z rozporządzeniem EU 261/04, w przypadku zaistnienia okoliczności nadzwyczajnych klientom nie przysługuje rekompensata. Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej aktualna sytuacja stanowi właśnie takie okoliczności „nadzwyczajne”, tzn. niezależne od linii lotniczej,  w związku z czym pasażer nie powoływać się na niektóre prawa i domagać się odszkodowania np. za odwołanie lotu w terminie krótszym niż dwa tygodnie od jego planowanej daty.

Nie znaczy to jednak, że pasażerowi pozbawieni są jakiejkolwiek ochrony prawnej. Pomimo pandemii Covid  – 19 obywatele Unii Europejskiej są chronieni zbiorem praw pasażerów i to niezależnie od środka transportu jakim podróżują. Przewoźnicy (a zatem także linie lotnicze) muszą zaoferować swoim klientom zwrot kosztów (zwrot ceny biletów) lub zmianę planu podróży, jeżeli ich lot został odwołany. 

Linie lotnicze proponują alternatywne formy rekompensaty, takie jak zamiana odwołanego przelotu na voucher bądź zmiana terminu podróży.

Jeśli pasażerowie zdecydują się, już po otwarciu przestrzeni powietrznej dla lotów komercyjnych na odwołanie podróży z własnej inicjatywy, zwrot kosztów biletu będzie zależał od jego rodzaju (czy był bezzwrotny, czy nie) oraz możliwości, jakie oferuje swoim klientom dany przewoźnik. Kwestia wszelkich zwrotów poniesionych przez pasażera kosztów zależna jest od treści Ogólnych Warunków Przewozu i Regulaminu danej linii lotniczej. 

Grzegorz Górecki
wspólnik, adwokat

Magdalena Smędzik
aplikant adwokacki

Kategorie
aktualności

Czy epidemia zwalnia członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością od obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki we właściwym czasie?

Zgodnie z przepisami Prawa Upadłościowego:

  • dłużnik obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości;
  • w przypadku, gdy dłużnikiem jest spółka z o. o. obowiązek ten ciąży na każdym członku zarządu;
  • brak złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym terminie spowoduje, iż członkowie zarządu będą odpowiadać za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem osobistym.

Czy epidemia stanowi przyczynę wyłączającą powyższy obowiązek? 

Pandemia COVID – 19 nie stanowi przyczyny wyłączającej obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki.

Gdzie należy dokonać złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości? 

Sprawy o ogłoszenie upadłości rozpoznaje sąd upadłościowy właściwy ze względu na siedzibę spółki.

Kryzys gospodarczy, spowodowany ogólnoświatową pandemią COVID – 19 z pewnością doprowadzi lub już doprowadził do problemów z płynnością finansową wielu przedsiębiorstw. Na przedsiębiorców prawo nakłada obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia zaistnienia stanu niewypłacalności. Brak złożenia wniosku w określonym terminie spowoduje, że wierzyciele spółki będą mogli dochodzić przed sądem zapłaty wymagalnych zobowiązań spółki bezpośrednio od członków zarządu z ich majątku osobistego.

Z dopełnienia powyższego obowiązku nie zwalnia aktualna sytuacja spowodowana ogłoszonym stanem epidemii. Również oczekiwanie przez przedsiębiorców na pomoc ze strony państwa w obliczu kryzysu gospodarczego nie wyłącza obowiązku odpowiedniego reagowania na zaistniałą sytuację w zarządzanym przedsiębiorstwie.

Oznacza to, że mimo pandemii koronawirusa członkowie zarządu, aby zwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki muszą w odpowiednim czasie złożyć do sądu upadłościowego wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa.

Kiedy Twoje przedsiębiorstwo stanie się niewypłacalne?

  • jeżeli utraci zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych,
  • gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.

Pomimo nadzwyczajnej sytuacji, panującej aktualnie w naszym kraju, powyższe zasady nie uległy zmianie. W związku z dynamicznym rozwojem pandemii, ważne jest, aby na bieżąco monitorować sytuację finansową spółki. W przypadku jakichkolwiek problemów z płatnościami, należy rozważyć, czy stan finansów spółki nie uzasadnia złożenia wniosku o głoszenie przez sąd upadłości. Należy pamiętać,  że jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie złożony za późno, tj. po upływie 30 – dniowego terminu od zaistnienia stanu niewypłacalności, członkowie zarządu będą odpowiadać solidarnie za zobowiązania spółki, ze swojego osobistego majątku.

Aby uniknąć konieczności regulowania zobowiązań spółki należy:

  • przeanalizować stan finansów spółki pod kątem jej niewypłacalności w rozumieniu Prawa Upadłościowego,
  • dokonać oceny, czy kondycja finansowa spółki uzasadnia złożenie wniosku o ogłoszenie jej upadłości,
  • przygotować niezbędne dokumenty do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości,
  • sporządzić stosowny wniosek do sądu upadłościowego.

Daniel Bieszczad
wspólnik, adwokat

Magdalena Smędzik
aplikant adwokacki